قدیمی‌ترین کامپیوتر جهان، دوباره به زندگی بازگشت!

در این مقاله بر آن شدیم تا شما را با مراحل زندگی جد کامپیوترهای امروزی که به تازگی یک بار دیگر فرصت حیات پیدا کرده آشنا سازیم، پس اگر شما نیز به این موضوع علاقه دارید با ما همراه باشید.

این کامپیوتر با نام Harwell Dekatron در دهه ۱۹۵۰ میلادی با وزن و اندازه تقریبا شبیه به اتوموبیل Hummer H3 با  قدرت محاسبه در حد یک ماشین حساب جیبی با چهار عمل اصلی ساخته شد. Harwell با استفاده از ۹۵ درصد از قطعات اصلی خودش به حالت اولیه بازگشته و با این کار  قدیمی‌ترین کامپیوتر قابل برنامه‌ریزی در حال کار درجهان است. گینس ممکن چیزی در این کامپیوتر دیده باشد که در سال ۱۹۷۳ Harwell را با دوام‌ترین کامپیوتر جهان نامید. این کامپیوتر در اوایل دهه ۵۰ میلادی برای سازمان تحقیقات انرژی اتمی انگلستان ساخته شده است و هیچ وقت به عنوان کامپیوتر به روز در زمینه اهداف همه منظوره و عمومی در نظر گرفته نشده.

در حال استفاده برای تحقیقات انرژی اتمی

Harwell برای انجام محاسبات ساده اما تکراری به طور مداوم و بدون خطا ابداع شد. سرعت محاسبات آن در حدود FLOPS 0.1 (مخفف عملیات دقیق شناور در هر لحظه می‌باشد، مثلا امروز متوجه شدیم که چین در حال ساخت ابر کامپیوتر با توان ۱۰۰ PFLOPS است. پتافلاپ ده به توان پانزده) شبیه یک ماشین حساب جیبی اما تمایزیش در این است که این کامپیوتر قادر است برای مدت زمانی طولانی بدون دخالت انسان کار کند. اما نیازهای محاسباتی سازمانی که Harwell Dekatron در آن مستقر بود از توانش پیشی گرفتند و Harwell درسال ۱۹۵۷ برای آموزش و تمرین دانشجویان در یاد گیری محاسبات به دانشگاه Wolverhampton  اهدا شد. ابن بار با عنوان ( WITCH (Wolverhampton Instrument for Teaching Computing from Harwell به کار گرفته شد و یک نسل از دانشجویان را در یادگیری محاسبات کمک کرد. اما در سال Wolverhampton ،۱۹۷۴ تشخیص داد که WITCH منسوخ شده پس آن‌ها تصمیم گرفتند آن را به موزه علم و صنعت در بیرمنگام اهدا کنند، مکانی‌که تا زمان بسته شدنش در سال ۱۹۹۷ این کامپیوتر در آن به نمایش گذاشته شد. پس از اینکه یک بار دیگر این کامپیوتر بی سرپرست شد! آن را جدا ساختند و در Council Museums Collection Center شهر بیرمنگام انبار شد ولی به صورت کاملا تصادفی در سال ۲۰۰۸ توسط Kevin Murrell کشف شد و از سوی موزه ملی محاسبات امانت گرفته و به خانه فعلی خود در موزه منتقل شد، جایی که تمام قابلیت‌هایش باز سازی گردید. Delwyn Holroyd از طرفداران حفظ منابع طبیعی تلاش‌های بازسازی را برعهده داشت. اما بر طبق گفته او دستگاه آن زمان که به خانه جدیدش وارد شده خیلی کثیف بوده است. زمانی که کسی در نظر بگیرد که اعمال منطقی Harwell توسط ۴۸۰ رله تبادل تلفن (telephone exchange relays) با داشتن بیش از ۷۰۰۰ اتصال  (که هر کدام از آن‌ها ممکن است با ذره‌ای از گرد و غبار مختل شود) انجام می‌شود، هیچ شکایتی به‌خاطر از کار افتادن این کامپیوتر برایش باقی نمی‌ماند.

بانک‌های رله منطق در میان کامپیوتر Harwell

اعمال واحد محاسباتی و ذخیره سازی RAM توسط مجموعه‌ای از ۸۲۸ لامپ dekatron (چون نحوه کار این لامپ‌ها کمی پیچیده است از گفتن ان صرف نظر می کنیم) انجام می‌شود.

یکی لامپ های dekatron بر روی کامپیوتر Harwell

برنامه‌ها و داده‌های ورودی توسط یک جفت نوار خوان کاغذی منتقل می‌شود و خروجی آن از دو روش پرینتر و یا پانچ نوار کاغذی حاصل می‌گردد. چون نوار خوان‌های کاغذی برای نوارهای کاغذی زمخت بودند، بنابراین برنامه‌های در نظر گرفته شده برای استفاده مجدد متعدد از کتان و نه از کاغذ، ساخته شده است.

نوارخوان هایی که به Harwell برنامه های دستورالعمل و داده ها را می دهد

اگرچه روزهای زیادی از زمان فعالیت کامپیوتر Harwell به عنوان یک شریک در علوم و مهندسی می‌گذرد، ولی این کامپیوتر یک مثال نادر و الهام بخش از تغییرات زیاد است، برای توصیف و تشخیص دوران مدرن حال حاضر ما.